Asclepius in de Griekse stad. Het gaat hier om een replica van de god van de geneeskunst, maar de echte Asclepius is te zien binnen de beschermende muren van het museum.

Aan de ontstaansgeschiedenis van het huidige L'Escala gaat een geheel andere geschiedenis op het nabij gelegen gebied, Empúries, vooraf. Was het in het recente verleden de visserij die de ontwikkeling van de regio dreef, toen betrof het een ontwikkeling als handelsplaats (de Grieken) en later als legerplaats (de Romeinen). Deze ontwikkeling is terug te zien in de twee delen van de stad: het direct aan zee gelegen Griekse deel en het hogerop gelegen Romeinse deel van de stad.

Emporion (Empúries) ontstond begin 6e eeuw v. Chr. door de vestiging van Phoceërs uit Massalia (Marseille). Deze handelsnederzetting Palaiapolis lag op een eilandje aan de zuidkant van de Golf de Roses. Niet lang daarna vestigden de Grieken zich op een vlakbij gelegen nieuwe lokatie Neapolis (nieuwe stad) aan de kust, het lager gelegen deel van de opgravingen. De Griekse nederzetting kreeg de naam Emporion (handelsplaats). Palaiapolis, het huidige Sant Martí d'Empúries, raakte verbonden met het vaste land door verzanding van zijn natuurlijke haven. Er is niets van teruggevonden. Van Neapolis zijn voornamelijk fundamenten te zien, maar ook delen van de muren en de toegangspoort, die ook nu de entree is.
In 218 v. Chr. kwamen de Romeinen o.l.v. Scipio naar Emporion om de Cartagenen tegen te houden. Hiermee begon tevens de Romanisering van het Iberisch Schiereiland. In 195 v. Chr. vestigde Cato een militairkamp dat in de 1e eeuw v. Chr. o.l.v. Ceasar uitgroeide tot een Romeinse stad naast de Griekse stad. Restanten van deze op een heuvel gelegen Romeinse stad zijn te zien, o.a. een aantal huizen met prachtige vloermozaïeken, de publieke baden, het forum en, helemaal achteraan, een toegangspoort en een deel van de muur met daarbuiten het amfitheater. Onder het bewind van Augustus kwamen beide steden onder een bestuur te staan onder de naam Emporiae.
De stad raakte in de 3e eeuw n. Chr. in verval, waarna geleidelijk de restanten bedekt raakten onder een dikke laag zand. In de 17e eeuw is voor de bouw van stenen huizen in L'Escala veel materiaal weggehaald uit Empúries. In 1908 startte men met de opgravingen. Driekwart van de Romeinse stad ligt nog onder een dikke laag zand bedolven. Het terrein van de opgravingen is ingericht als museum, het MAC Empúries.