(La Basílica del Reial Monestir de Santa Maria de Ripoll)

Wilfried de Harige stichtte in Ripoll een klooster (879) in het kader van het samenvoegen van op de Moren heroverd Catalaans grondgebied. Het was een benedictijner klooster en het maakte sinds de stichting een enorme ontwikkeling door. Het werd evenals het klooster Sant Pere de Rodes een belangrijk intellectueel centrum, niet alleen in Catalonië, maar in heel Europa. Het aanzien is letterlijk af te lezen aan het aantal absiden - maar liefst zeven! Maar vooral het portaal is uitzonderlijk. Verhalen uit de bijbel zijn er op uitgebeeld (Apocalyps, Genesis, Koningen, Exodus, Evangelisten, etc.) maar ook symbolen uit het dagelijkse leven. De grote aardbeving van 1428 trof ook deze kerk en mede als gevolg van plundering en brandstichting verviel de kerk tot een ruïne. Het prachtige portaal bleef min of meer gespaard. De kerk is herbouwd en dat is te zien.

Grondplan van de basiliek Santa Maria de Ripoll. De Santa Maria de Ripoll heeft de klassieke plattegrond  van een Catalaans-romaanse kerk in de vorm van een Latijns kruis. Deze kerk heeft een basilicale bouw met vijf schepen en een breed transept met zeven absiden. Het drietal absiden aan het noordertransept (zie foto onder) zijn nog origineel, de overigen zijn geheel herbouwd.

De kloostergang die de roerige tijden redelijk heeft doorstaan is van later datum dan de kerk en is in twee fasen gebouwd. De benedengalerij dateert deels uit eind 12e eeuw en deels uit de 14e eeuw, de bovengalerij werd pas in de 16e eeuw voltooid. Toch passen ze, met de dubbele zuilenrijen en ronde bogen, qua stijl goed bij elkaar. De kapitelen beneden zijn bewerkt met de typische romaanse taferelen, boven hebben ze versieringen met bladmotieven in een meer gotische stijl.